In een opzienbarende automatiseringsstap voor de timmerindustrie presenteerde Bos Machines recentelijk in Vianen onder grote belangstelling de BMH Pressmaster. Zonder tussenkomst van mensenhanden sluit deze noviteit ramen, deuren en kozijnen op. Tot wel 300 kozijnonderdelen per dag.
In de wereld van de bouw en houtbewerking heeft automatisering de afgelopen jaren aan de basis gestaan van de transformatie van ambacht naar industrie. Innovatieve machines en technologie hebben productieprocessen efficiënter gemaakt, maar ook de kwaliteit van het eindproduct verbeterd. Een van de meest recente ontwikkelingen is de introductie van de BMH Pressmaster. Dit geavanceerde systeem lijmt, deuvelt en sluit kozijnen op zonder de tussenkomst van mensenhanden.
Wereldprimeur
Het opsluiten van ramen, deuren en kozijnen is een arbeidsintensief proces. Stijlen en dorpels worden in de voormontage belijmd klaargelegd op de opsluitbank om vervolgens als halffabricaat in de spuiterij zijn grond- en/of aflak te krijgen. Het is een proces dat zich, zo werd gedacht, moeilijk laat automatiseren. Met de trend van grotere kozijnafmetingen en zwaardere stijlen en dorpels is het niet alleen arbeidsintensief, maar ook zwaar werk. Er zijn inmiddels automatische opsluitbanken beschikbaar die dit werk enigszins verlichten, maar Bos Machines zette al zijn ontwerp- en engineeringkracht in om dit proces verregaand te automatiseren.
Op twee demonstratiedagen op 31 augustus en 1 september konden vertegenwoordigers van zo’n tachtig bedrijven de werking van deze “wereldprimeur”, zoals Bos het zelf omschrijft, met eigen ogen aanschouwen. En die demonstratie was indrukwekkend, ook al werd die gegeven op een niet verankerde installatie (die moest daarna naar de klant). De productiesnelheid lag daardoor tijdens de open dagen op 50 procent van de maximale werksnelheid. Op snelheid kan de BMH Pressmaster tot wel 300 kozijnonderdelen per dag verwerken. Dat zijn zestig kozijnen met vijf onderdelen.
Twee configuraties
De BMH Pressmaster gebruikt state-of-the-art technologie voor geautomatiseerde kozijnassemblage. De automatische opsluitbank is verkrijgbaar in twee configuraties. De BMH Pressmaster Ultra is de grootste (in het ruimtebeslag van 16×8 m). Door een laadzone met uitrijdbare stellingen en bijbehorende portaalconstructie met twee handelingsunits, is deze volledig automatisch. Dit gedeelte mist bij de BMH Pressmaster Pro, die een laadzone heeft met handmatige invoer. Het verdere productieproces is identiek.
CNC-gestuurd
Vanuit het CNC-bewerkingscentrum gaan de stijlen en dorpels eerst langs een machine met een geautomatiseerd lijmtoevoersysteem. Deze zorgt voor een gelijkmatige en consistente verdeling van lijm op de kozijncomponenten. En ja, dat is de eigen ontwikkelde BMH Gluemaster 2.0 van Bos. Ook de deuvelgaten van de boven- en onderdorpels worden in deze arbeidsgang automatisch belijmd. Handmatig werk wordt zo geëlimineerd en door een nauwkeurige afstelling van de lijmopbrengst wordt verspilling zoveel mogelijk voorkomen. Daarna gaan de kozijndelen naar een CNC-gestuurde horizontale opsluitbank die is uitgerust met een contramallen magazijn. Vervolgens verlaat het kozijn perfect opgesloten automatisch de opsluitbank.
De werkstuklengte is maximaal 5.400 mm, bij een breedtemaat tussen 40-160 mm en een hoogtemaat tussen 38-170 mm. De maximale opsluitmaat is 5.400×3.100 mm. Het systeem kan verschillende soorten verbindingen maken, afhankelijk van de specificaties van het kozijn. De CNC-gestuurde opsluitbank is uitgevoerd met servomotoren. Hierdoor is de persdruk nauwkeurig instelbaar. Is het kozijn klaar, dan wordt deze automatisch op een rollenbaan dwars uit de machine geleid. De doorlooptijd is zo aanzienlijk korter dan met de traditionele manier van opsluiten.
Terugverdientijd
Tijdens de demonstratie werden de aanwezigen door het hele productieproces geloodst om aan het eind de kozijnverbindingen met eigen ogen te controleren en te waarderen. Het geautomatiseerde proces stelt fabrikanten in staat om kozijnen sneller te produceren en de productiviteit aanzienlijk te verhogen. De uitrijdbare stellingen van de Ultra-versie staan, eenmaal gevuld, ook productie buiten werktijd toe. De precisie van de BMH Pressmaster zorgt voor kozijnen van consistente kwaliteit, lagere faalkosten en minder afval.
Het verminderen van handmatige arbeid en materiaalverspilling vertaalt zich bovendien direct in kostenbesparingen voor fabrikanten. Door het verminderen van handmatig werk vermindert de BMH Pressmaster bovendien het risico op arbeidsgerelateerde blessures en verbetert het de werkomstandigheden voor timmerpersoneel. En hoewel daar moeilijk een prijskaartje aan te hangen is, mag het bij de aanschafbeslissing wel meespelen. Een spijkerunit voor de onderlatten is optioneel, net als een stickerprinter voor het printen van tweedelige stickers met informatie voor de spuiterij en de afmontage.
Mijlpaal
De introductie van de BMH Pressmaster markeert een belangrijke mijlpaal in de bouw- en houtbewerkingsindustrie. Dit geavanceerde systeem is de volgende automatiseringsstap in een sector die kampt met oplopende personeelstekorten. Het is duidelijk dat deze technologische innovatie een blijvende impact zal hebben op de manier waarop we in Nederland de komende decennia kozijnen produceren. Dat werd tijdens de demonstratie ook onderkend. Met verhoogde productiviteit, verbeterde kwaliteit en aanzienlijke kostenbesparingen, zet de BMH Pressmaster op dit moment de standaard voor geautomatiseerde kozijnassemblage.
De eerste twee machines zijn inmiddels verkocht. Afgaande op de positieve reacties tijdens de officiële introductie, zullen veel timmerfabrieken gaan uitrekenen wanneer ze deze stap ook kunnen zetten. De in Vianen opgestelde BMH Pressmaster Ultra gaat de kozijnproductie van BAM dochteronderneming Houtindustrie Stam en Landman in Oudkarspel aanvoeren. De eerste draait inmiddels bij Timmerfabriek Kernhem in Ede.