Een staaltje precisiewerk. Zo kun je de nieuwe FSC fraké gevel van het uitgebreide en gemoderniseerde koelgebouw van de Universiteit Twente het best omschrijven. Gevelspecialist Groothuis Timmerfabriek uit Mariaparochie stapte uit zijn comfortzone, zette alle beschikbare kennis en kunde in en ging aan de slag. In de 170 frames zit 14 kilometer hout verwerkt.
Ten tijde van het interview staan de bokken in de fabriek vol met de een-na-laatste aanlevering houten plug-and-play gevelonderdelen voor het koelgebouw van de Universiteit Twente in Enschede. Op grondniveau ogen de frames indrukwekkend. Afhankelijk van de plaats waar ze aan de gevel worden gehangen, zijn ze 3,5, 4 en 5 meter hoog. Nog indrukwekkender zijn de opgestapelde lamellen voor de laatste levering. Ze zijn alvast gedeuveld.
Directeur Hans Wesselink van Groothuis zegt: “In elke stijl zitten twee deuvels onder en twee boven. En elke boven- en onderdorpel bevat per stijl ook twee gaten. Daar zit de grootste uitdaging in dit project. We hebben letterlijk duizenden gaten geboord. Op het CNC-bewerkingscentrum liet zich dat niet produceren. Gelukkig hadden we nog een boorbank staan. Die heeft vijf weken onafgebroken gaten geboord.”
Comfortzone
Elke ondernemer stapt wel eens uit zijn comfortzone. Een goede relatie vraagt of je iets kunt maken. Je doet vervolgens een inschatting, gaat rekenen en kijkt hoe het in de bestaande planning past. “Als het vertrouwen groeit en het project valt in de productie in te passen, gaat het kriebelen”, zegt Wesselink lachend. “Al gaat daar wel wat aan vooraf.” Calculator Niek Bos: “Met 170 genummerde frames, deels draaibaar en just-in-time levering op de bouwplaats valt het project eigenlijk een beetje buiten onze comfortzone als kozijnfabrikant. Dat maakt het allemaal wat spannender. Want welke houtsoort ga je toepassen? Hoe laat je het hout brandwerend behandelen? En met welke lijm ga je aan de slag?”
Facelift
Universiteit Twente heeft de laatste jaren een grote groei doorgemaakt. De capaciteit van het bestaande tweelaagse koelgebouw achter het Horstcomplex werd dan ook ontoereikend en capaciteitsuitbreiding was noodzakelijk. In plaats van een heel nieuw koelgebouw te realiseren, keek Architecten van Mourik uit Den Haag naar een ideale afstemming tussen (her)gebruik en context. Er werd besloten het bestaande betonnen casco uit te breiden en de aanwezige installaties en daarmee de koelcapaciteit te verdubbelen. Ook kreeg het gebouw een facelift om het beter inpasbaar te maken in de bosrijke omgeving. De stalen roosters aan de gevel werden daarvoor vervangen door een houten variant.
Aannemer Goossen Te Pas uit Enschede vroeg Groothuis mee te denken. Wesselink: “We kwamen samen met de architect uit op brandwerend behandelde FSC fraké frames met verticale houten lamellen. De onderlinge afstand tussen de lamellen varieert per laag: op de begane grond is die meer gesloten en op de bovenliggende lagen meer open. Zo wordt verse lucht voor de droge koelers aangezogen. In de onderste frames staan de lamellen 2 centimeter uit elkaar en dat wijdt uit tot 5 centimeter in de bovenste laag.” Het gebouw is als technische ruimte puur functioneel, dus het is raamloos en daarmee volledig gesloten.
Op afroep geleverd
Toegepast op grotere vlakken komt het foutvrije FSC fraké echt tot leven. Op de kopse kanten zijn de frames wegklapbaar en er zijn deuren verwerkt die toegang bieden tot de technische ruimte. Voor een compleet houten lamellengevel is veel materiaal nodig. Groothuis ging met leverancier Witzand Bouwmaterialen aan de slag om de benodigde 14 kilometer hout te reserveren en op afroep te leveren. De architect maakte een BIM-model van de gevel om deze zo strak mogelijk te krijgen. Dat model was ook het uitgangspunt voor Groothuis. Voordat ze in Mariaparochie aan de slag konden, kregen de fraké lamellen en stijlen in Denemarken eerst een brandvertragende behandeling om de gevel volgens de gestelde normen brandveilig te maken. “De productieplanning was redelijk strak”, legt Wesselink uit. “We zijn half januari met de productie gestart om daarna elke twee weken een laag uit te leveren. Eén laag is ongeveer veertig rekken.”
Bos vult aan: “We hebben een mal gemaakt om de boorgaten op de stijlen handmatig af te tekenen. Dat werkte het
snelste. Op advies van lijmfabrikant Frencken is gekozen voor de snel uithardende D4-houtlijm.” Ook de houten hoekstukken komen bij Groothuis vandaan, waardoor alle delen van de gevel goed op elkaar aansluiten. De frames haken naadloos in elkaar en zijn met ankers aan het betonnen casco gehangen. Door de nabijheid van de bomen mag verwacht worden dat het gebouw mee gaat kleuren met de begroeiing en volledig in zijn omgeving opgenomen zal worden.
Comfort
Door de uitbreiding zijn het binnenklimaat en het comfort op de campus weer gewaarborgd. En Groothuis heeft opnieuw een spraakmakend project aan de portefeuille toegevoegd. Gelukkig viel dit gevelproject voor de timmerfabriek in een goede tijd, waardoor het zich redelijk makkelijk liet inpassen in de productie en de planning. “Als van tevoren duidelijk wordt dat het inpassen van een dergelijk groot project moeilijk wordt, moet je het niet willen. Dat is bij elk project het uitgangspunt: we weten vaak al gauw of het technisch haalbaar is, maar het moet productietechnisch ook passen”, besluit Wesselink.